Echa konferencji Komitetu Unii Europejskiej ds. Oznakowania Ekologicznego (EUEB) i Komitetu Regulacyjnego (REGCOM) ds. EU Ecolabel

W dniach  28-30 kwietnia 2021 r. odbyły się on-line posiedzenia Komitetu Unii Europejskiej ds. Oznakowania Ekologicznego (EUEB) oraz Komitetu Regulacyjnego (REGCOM) ds. EU Ecolabel.

Wśród wielu omawianych zagadnień znalazły się m.in.:

• Statystyka dotycząca liczby wydanych licencji i certyfikowanych produktów,
• propozycja utworzenia tematycznych grup roboczych w celu wspierania promocji oznakowania ekologicznego UE,
• projekt końcowy kryteriów oznakowania ekologicznego UE dla produktów kosmetycznych i produktów do pielęgnacji zwierząt,
• projekt zmian kryteriów oznakowania ekologicznego UE dla farb i lakierów,
• projekt przedłużenia kryteriów oznakowania ekologicznego UE dla obiektów zakwaterowania turystycznego,
• aktualizacje polityki gospodarki o obiegu zamkniętym związanej z oznakowaniem ekologicznym UE.

Poniżej przedstawiamy dwa pierwsze tematy poruszone podczas konferencji.

EU ECOLABEL – fakty i liczby Marzec 2021

Dane liczbowe dotyczące oznakowania ekologicznego UE są publikowane dwa razy w roku na stronie internetowej poświęconej oznakowaniu ekologicznemu UE. Do marca 2021 r. wydano 1892 licencje na 78 071 produktów (towarów i usług). Obecna liczba produktów posiadających oznakowanie ekologiczne UE jest najwyższa w historii.

Pomimo kryzysu COVID-19 i pomimo Brexitu, dane statystyczne dotyczące oznakowania ekologicznego UE nadal rosną. W przypadku większości grup wyrobów objętych kryteriami oznakowania ekologicznego UE odnotowano istotny wzrost liczby licencji i certyfikowanych wyrobów. Świadczy to o realnym zainteresowaniu bardziej przyjaznymi dla środowiska produktami na rynku.

W porównaniu z danymi z września 2020 r. nastąpił:

• Wzrost całkowitej liczby przyznanych licencji o 135 licencji, co daje wzrost 8%,
• Wzrost łącznej liczby certyfikowanych produktów o 2275 produktów, co daje wzrost 3%.

Poniższe wykresy przedstawiają udział licencji i produktów z oznakowaniem ekologicznym UE w podziale na poszczególne kraje członkowskie i grupy wyrobów.

1. Udział certyfikowanych wyrobów i usług w poszczególnych krajach członkowskich

Spośród 78071 wszystkich produktów certyfikowanych na koniec marca 2021 r, większość znajduje się w następujących grupach wyrobów: farby i lakiery wewnętrzne i zewnętrzne (39%), bibułki i produkty higieniczne (16%), Twarde pokrycia (10%).

2. Liczba certyfikowanych wyrobów w podziale na grupy wyrobów

Do grup wyrobów o największym łącznym wzroście liczby certyfikowanych wyrobów od września 2020 należą:

• Bibułka i produkty higieniczne: (+1 570)
• Farby i lakiery do stosowania wewnątrz i na zewnątrz pomieszczeń: (+1 469)

Te dwie grupy wyrobów nadal reprezentują sektor odnoszący największe sukcesy pod względem całkowitej liczby certyfikowanych wyrobów.

Wśród grup wyrobów z największym względnym wzrostem liczby certyfikowanych wyrobów od ostatniego okresu sprawozdawczego znajdują się:

• pochłaniające środki higieniczne (+ 50%),
• Usługi sprzątania wnętrz (+ 37%),
• Smary (+ 31%),
• Detergenty do prania (+ 26%)

Do grup produktów z największym łącznym wzrostem liczby licencji od ostatniego raportu należą:

• Bibułka i produkty higieniczne (+37 licencji)
• Zakwaterowanie turystyczne (+26 licencji)
• Papier graficzny (+23 licencje)
• Smary (+17 licencji)

Grupa produktowa zakwaterowanie turystyczne, pomimo ogromnych strat sektora hotelarskiego spowodowanego pandemią COVID-19, odnotowuje stały wzrost, a od marca 2020 r.wydano łącznie 55 dodatkowych licencji. Ogólnie rzecz biorąc, ta grupa produktów ma największą liczbę licencji (418 licencji).

Wzrost liczby licencji na bibułki i produkty bibułkowe, papier graficzny i smary wynika głównie z zakończonego procesu odnawiania wcześniej wygasłych licencji. Liczba produktów z oznakowaniem ekologicznym UE w tych grupach produktów osiągnęła poprzedni poziom. Nastąpił niewielki spadek liczby licencji spowodowany wygaśnięciem części z nich. Pomimo ogólnego wzrostu liczby licencji w okresie od września 2020 do marca 2021 roku, to w pewnych grupach wyrobów nastąpił spadek liczby certyfikowanych produktów takich jak: detergenty do ręcznego zmywania naczyń (-46 produktów, +5 licencje) i twarde pokrycia (-215 produktów, +1 licencja).

Grupy produktów „Farby i lakiery do wnętrz i na zewnątrz pomieszczeń” oraz „Przemysłowe i instytucjonalne detergenty pralnicze” nie odnotowały wzrostu liczby licencji, pomimo wzrostu liczby produktów. Natomiast bez zmian (tj. nie wykazały ani wzrostu ani spadku) w ciągu ostatnich sześciu miesięcy pozostały grupy produktów, do których należą: materace łóżkowe (2 licencje, 23 produkty), obuwie (2 licencje, 92 produkty) i wyświetlacze elektroniczne (dawniej telewizory).

Spadek produktów w grupie „wyroby włókiennicze” (-1493) wynika z wygaśnięcia licencji przyznanych przez brytyjską jednostkę właściwą.

Idea Grup Roboczych EUEB (WG)

Tworzenie Grup roboczych EUEB ma na celu zwiększenie świadomości i rozpowszechnienie oznakowania ekologicznego UE.

Komisja Europejska wskazała na fakt, że należy podjąć wysiłki zarówno na szczeblu unijnym, jak i krajowym, aby zwiększyć świadomość zainteresowanych stron na temat oznakowania ekologicznego UE w celu zwiększenia jego popularności oraz świadomości wśród konsumentów.

Jednym z trzech głównych celów strategicznego planu prac dotyczącego oznakowania ekologicznego UE jest zwiększenie obecności oznakowania ekologicznego UE na rynku poprzez zwiększenie zainteresowania zarówno przemysłu, jak i świadomości konsumentów. Aby osiągnąć ten cel, służby Komisji (KE) i odpowiednie zainteresowane strony wskazały kilka konkretnych działań.

KE proponuje powołanie operacyjnych grup roboczych w ramach EUEB w celu prowadzenia / ułatwiania / koordynowania działań dotyczących określonych priorytetowych tematów / sektorów i w tym sensie będzie uzupełniać działania Grupy Marketingowej, która pracuje nad ogólnymi szerszymi ramami komunikacyjnymi dla oznakowania ekologicznego UE. Oczekuje się, że działania dotyczące określonych priorytetowych tematów / sektorów będą bardziej skuteczne, jeśli będą prowadzone w sposób skoordynowany między KE i odpowiednimi zainteresowanymi stronami, obejmując zarówno wymiar unijny, jak i krajowy.

Jakie grupy robocze proponuje się utworzyć?

W związku z inicjatywą Komisji Europejskiej, członkowie / obserwatorzy EUEB mogą proponować powołanie konkretnych grup roboczych. Ideą KE jest rozpoczęcie prac od powołania następujących grup roboczych:

• Grupa Robocza ds. Zakwaterowania Turystycznego – KE wdrożyła ostatnio wiele działań w celu zwiększenia zainteresowania ww. grupą produktów i zwiększania świadomości w tym sektorze, dla którego oznakowanie ekologiczne UE mogłoby być kluczowym narzędziem do odzyskiwania swojej kondycji po pandemii COVID-19. Koordynacja działań zarówno na szczeblu unijnym, jak i krajowym wydaje się obecnie niezwykle ważna, także w kontekście ukierunkowanej kampanii komunikacyjnej, która będzie prowadzona przez pracowników KE w latach 2021-2022.
• Grupa Robocza ds. Sprzedawców Detalicznych – jednym z bardziej obiecujących działań mających na celu zwiększenie widoczności oznakowania ekologicznego UE – wspomnianego również w „Nowym programie na rzecz konsumentów” – jest współpraca z detalistami, a zwłaszcza ze sprzedawcami internetowymi / platformami internetowymi. Wysiłki już podjęte na szczeblu UE można łatwo rozszerzyć na innych sprzedawców detalicznych oraz na szczeblu krajowym.
• Grupa Robocza ds. Papieru zadrukowanego, wyrobów papierniczych oraz papierowych toreb z uchwytami. Ww. Grupa Robocza zajmowałaby się promocją nowej grupy produktów z dużym potencjałem.

Jak będą pracować grupy robocze?

Każda grupa robocza ustanowi swój „sposób działania”. Punkt informacyjny ds. Oznakowania ekologicznego UE (Helpdesk)  będzie pełnił funkcję sekretariatu grupy roboczej i sporządzi program działania w oparciu o wkład i sugestie grup roboczych. Ponadto, będzie przygotowywał programy spotkań WG, sporządzał protokoły i śledził działania, wspierał WG w wirtualnej współpracy: np. tworzenie listy dystrybucyjnej e-mail, wysyłanie przypomnień, podsumowań i organizowanie rund zwrotnych na temat nadchodzących działań; będzie także zapewniał członkom grupy roboczej dodatkowe materiały / informacje / wsparcie w razie potrzeby; będzie łącznikiem z EUEB i innymi podmiotami KE, którzy mogą wnosić wkład w prace grupy roboczej (np. w zakresie komunikacji).

Grupy robocze będą składać sprawozdania z postępów prac na posiedzeniach EUEB, aby dzielić się swoimi osiągnięciami i historiami sukcesu ze wszystkimi członkami EUEB.

Jakie są potencjalne działania grup roboczych?

Każda grupa robocza zdecyduje o najbardziej skutecznych działaniach, które włączy do swojego programu działania, aby zwiększyć zainteresowanie  oznakowaniem ekologicznym UE dla określonej grupy produktów lub w określonym sektorze.

Przykładowe działania mogą być  następujące:

• Mapowanie docelowych interesariuszy dla konkretnego tematu / sektora. Byliby to interesariusze, którzy mogą pomóc grupie roboczej, działając jako multiplikatorzy. W zależności od grupy produktów multiplikatorami mogą być np.: e-sprzedawcy / platformy rezerwacyjne, stowarzyszenia handlowe, stowarzyszenia konsumentów, stowarzyszenia ds. ochrony środowiska, laboratoria itp.

Na przykład w przypadku turystyki odpowiednimi interesariuszami mogą być:

1. Różnego rodzaju operatorzy turystyczni na poziomie UE, krajowym i regionalnym,
2. Władze krajowe / regionalne / lokalne.

Obecnie  istnieją  inicjatywy (KE i spoza WE), które mogą działać jako multiplikatorzy (np. Green City Accord; Portal Młodzieżowy UE, inne inicjatywy krajowe).

Interesariusze mogą organizować odpowiednie wydarzenia (np. międzynarodowe wydarzenia sportowe, konkursy / wydarzenia w ramach współpracy wielostronnej itp.).

Angażowanie kluczowych interesariuszy – grupy robocze we współpracy z KE w stosownych przypadkach mogą przedstawić oznakowanie ekologiczne UE kluczowym zainteresowanym stronom poprzez seminaria dwustronne i webinaria / warsztaty. Mogą także opracować projekt strategii współpracy z każdym z nich, w szczególności w jaki sposób podmioty te mogą pomóc w zaangażowaniu zainteresowanych posiadaczy licencji w zwiększenie widoczności  na rynku produktów posiadających oznakowanie ekologiczne EU Ecolabel,   udostępniając kluczowe portale / strony rezerwacyjne, aby produkty z oznakowaniem ekologicznym UE były łatwo dostępne dla ogółu społeczeństwa oraz jak angażować się w komunikację z opinią publiczną.

• Identyfikacja i uczestnictwo w odpowiednich konferencjach / wydarzeniach w celu podniesienia świadomości na temat EU Ecolabel – w zależności od wydarzenia uczestniczyć będą członkowie grupy roboczej / Helpdesk / KE.
• Utworzenie społeczności posiadaczy licencji na oznakowanie ekologiczne UE (poprzez LikedIn / Newsletter) – Helpdesk utworzy uzgodniony format „platformy społecznościowej” w oparciu o wkład i pomysły opracowane przez grupę roboczą. Grupa Robocza dostarczy informacje i wkład na temat wydarzeń, kampanii promocyjnych itp., które mogą być interesujące i rozpowszechniane wśród interesariuszy za pośrednictwem platformy społecznościowej.
• Produkcja / wykorzystanie materiałów komunikacyjnych dla sektora /przedstawicieli / interesariuszy / opinii publicznej: mogą to być arkusze informacyjne, historie sukcesu, treść biuletynów, studiów przypadków itp., przygotowanych przez wykonawców Komisji i HD, a także inne materiały.
• Projektowanie i wdrażanie konkretnych działań komunikacyjnych dla ogółu społeczeństwa w szczególności w synergii z działaniami komunikacyjnymi zaprojektowanymi i przeprowadzonymi przez zespół ds. komunikacji, Marketing Core Group i Helpdesk.
• Identyfikowanie i promowanie możliwości finansowania (na budowanie potencjału / technicznej pomocy / wkładu finansowego / ulgi podatkowej) na poziomie UE i krajowym – wdrożenie i wykorzystanie oznakowania ekologicznego UE (w stosownych przypadkach). Kiedy są możliwości finansowania należy powiadomić zidentyfikowane władze krajowe / regionalne / inne / potencjalnych posiadaczy licencji o dostępności takich możliwości finansowania.

KE zaleca promowanie produktów z oznakowaniem ekologicznym UE za pośrednictwem zielonych zamówień publicznych GPP we wszystkich odpowiednich instytucjach / organach (UE, jednostkach certyfikujących, organizacjach EMAS, urzędach itp.).

Kto może wyrazić zainteresowanie udziałem w grupach roboczych?

Każdy członek / obserwator EUEB może zgłosić się na ochotnika do udziału w pracach grupy roboczej, która składa się z minimum 2 członków. Każda grupa robocza wyznacza przewodniczącego. Grupy robocze będą wspierane przez Helpdesk, który będzie służył jako sekretariat. Grupa robocza będzie współpracować z EUEB i w szczególności z osobami ds. komunikacji zatrudnionymi przez KE do pracy nad konkretnymi problemami z komunikacją.

Każdy członek / obserwator EUEB może dołączyć do jednej lub więcej grup roboczych i wyrazić zainteresowanie uczestnictwem, pisząc na adres HD (helpdesk-eu-ecolabel@adelphi.de), najlepiej przed spotkaniem EUEB i nie później niż do 20 maja 2021 r.

Opracowała: dr inż. Joanna Tkaczyk