Rolnictwo ekologiczne

Produkcja ekologiczna podlega urzędowej kontroli, na każdym etapie: produkcji, przygotowania, przechowywania, transportu i dystrybucji.

Etap „przygotowania” należy rozumieć jako działania polegające na konserwowaniu lub przetwarzaniu produktów ekologicznych lub produktów w okresie konwersji lub każde inne działanie, któremu poddawany jest nieprzetworzony produkt, niezmieniające produktu wyjściowego, takie jak ubój, rozbiór, czyszczenie lub mielenie jak również pakowanie, znakowanie lub wprowadzanie zmian w znakowaniu odnoszących się do produkcji ekologicznej.

Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A. jest jednostką certyfikującą, której Główny Inspektor JHARS przekazał zadania w zakresie kontroli urzędowych oraz zadań związanych z innymi czynnościami urzędowymi w rolnictwie ekologicznym, o których mowa w art. 40 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/848. Numer naszej jednostki to PL-EKO-06.

Wymagania prawne dotyczące produkcji ekologicznej, zostały ujęte w następujących dokumentach:

• Ustawa o rolnictwie ekologicznym i produkcji ekologicznej (Dz. U. z 2022 r., poz. 1370).,
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/848 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007 (Dz. U. L 150 z 14.06.2018 r.),
• akty wykonawcze i delegowane do ww. rozporządzenia znajdziecie Państwo pod adresem: https://www.gov.pl/web/rolnictwo/przepisy-unijne,
• pozostałe akty prawne: https://www.gov.pl/web/rolnictwo/akty-prawne2.

Komisja Europejska pracuje nad kolejnymi regulacjami prawnymi dotyczącymi rolnictwa ekologicznego, zachęcamy do śledzenia informacji zamieszczanych na stronie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Sektor produkcji ekologicznej jest szczególnie ważnym działem produkcji rolnej i przemysłu spożywczego.

Dynamiczny rozwój produkcji ekologicznej, spowodowany jest wzrostem zainteresowania konsumentów żywnością wysokiej jakości, która produkowana jest z poszanowaniem środowiska naturalnego oraz dobrostanu zwierząt. Rosnące zainteresowanie to większe możliwości sprzedaży produktów ekologicznych i szansa na rozwój dla rolników, przetwórców żywności, pasz i przedsiębiorców zajmujących się wprowadzaniem takich produktów na rynek.

Zakres certyfikacji prowadzonej przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A. obejmuje następujące kategorie działalności:

• produkcja,
• przygotowanie,
• dystrybucja / wprowadzanie do obrotu,
• przechowywanie,
• import,
• eksport.

Etap „przygotowania” należy rozumieć jako działania polegające na konserwowaniu lub przetwarzaniu produktów ekologicznych lub produktów w okresie konwersji lub każde inne działanie, któremu poddawany jest nieprzetworzony produkt, niezmieniające produktu wyjściowego, takie jak ubój, rozbiór, czyszczenie lub mielenie jak również pakowanie, znakowanie lub wprowadzanie zmian w znakowaniu odnoszących się do produkcji ekologicznej.

Powyższe działalności obejmują w swym zakresie następujące kategorie produktów:

• nieprzetworzone rośliny i produkty roślinne,
• nasiona i inny materiał przeznaczony do reprodukcji roślin,
• zwierzęta gospodarskie i nieprzetworzone produkty zwierzęce, algi i nieprzetworzone produkty akwakultury,
• przetworzone produkty rolne, w tym produkty akwakultury do wykorzystania jako żywność,
• pasze,
• wino,
• inne produkty wymienione w załączniku I rozporządzenia (EU) 2018/848.

Zgodnie z art. 34 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/848 przed wprowadzeniem wszelkich produktów do obrotu jako „ekologiczne” lub „w okresie konwersji” lub przed okresem konwersji podmioty lub grupy podmiotów, o których mowa w art. 36 ww. rozporządzenia, produkujące, przygotowujące, dystrybuujące, lub przechowujące produkty ekologiczne lub produkty w okresie konwersji, które przywożą takie produkty z państwa trzeciego lub je wywożą do państwa trzeciego lub które wprowadzają takie produkty do obrotu, zgłaszają swoją działalność właściwym organom państwa członkowskiego, w którym prowadzona jest działalność oraz w którym ich przedsiębiorstwo podlega systemowi kontroli.

Oznacza to, że producent, który rozpoczyna działalność w rolnictwie ekologicznym, powinien przesłać do jednostki certyfikującej wypełniony i podpisany formularz Zgłoszenia działalności w rolnictwie ekologicznym.

Tryb postępowania:

• producent wysyła wypełnione i podpisane Zgłoszenie do jednostki certyfikującej
• jednostka, po weryfikacji, przekazuje skan Zgłoszenia do Wojewódzkiego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub siedziby producenta. (lista Wojewódzkich Inspektoratów Jakości Handlowej Artykułów Rolno- Spożywczych https://www.gov.pl/web/ijhars/wijhars),
• Wojewódzki Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych rejestruje bez zbędnej zwłoki producenta lub grupę producentów i przesyła do jednostki i do producenta informację o przyjęciu Zgłoszenia (podanie adresu e-mail znacznie przyspiesza otrzymanie informacji o potwierdzeniu przyjęcia Zgłoszenia)
• Zaktualizowany formularz Zgłoszenia wraz z objaśnieniami oraz pozostałe dokumenty znajdą Państwo w zakładce „Dokumenty do pobrania”

Podmioty zwolnione z obowiązku zgłoszenia:

Na podstawie art. 34 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/848 podmioty (producenci ekologiczni), które sprzedają opakowane produkty ekologiczne bezpośrednio konsumentowi lub użytkownikowi końcowemu są zwolnione z obowiązku powiadamiania (zgłoszenia), oraz z obowiązku posiadania certyfikatu, pod warunkiem, że nie produkują, nie przygotowują, ani nie przechowują do celów innych niż związane z punktem sprzedaży lub przywozem takich produktów z państwa trzeciego ani nie zlecają podwykonawstwa tej czynności innemu podmiotowi.

Wojewódzki Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, zgodnie z art.7. ust.2 ustawy z dnia 23 czerwca 2022 r. o rolnictwie ekologicznym i produkcji ekologicznej, jest właściwy do wydawania zezwoleń, postanowień oraz uznań na wniosek, w drodze decyzji w sprawie odstępstw od warunków produkcji ekologicznej.

Na stronie internetowej GIJHARS w zakładce: https://www.gov.pl/web/ijhars/odstepstwa-od-warunkow-produkcji-ekologicznej zostały zamieszczone formularze wniosków o wydanie zgody na odstępstwa od warunków produkcji ekologicznej, które obejmują:

1. Wniosek o wydanie zgody na wprowadzenie nieekologicznych młodych zwierząt akwakultury do ekologicznej jednostki produkcyjnej w celach odchowu (formularz F-19/BRE-07-IR-01)
2. Wniosek o wydanie zgody na wprowadzenie zwierząt z chowu nieekologicznego do ekologicznej jednostki produkcyjnej (formularz F-2/BRE-07-IR-01)
3. Wniosek o wydanie zgody na wprowadzenie do ekologicznej jednostki produkcji drobiarskiej nieekologicznego drobiu (formularz F-9/BRE-07-IR-01)
4. Wniosek o uznanie z mocą wsteczną wcześniejszego okresu, jako części okresu konwersji (formularz F-5/BRE-07-IR-01)
5. Wniosek o wydanie zgody na zastosowanie dodatku azotynu sodu lub azotanu potasu (formularz F-12/BRE-07-IR-01)
6. Wniosek o wydanie zgody na przycinanie ogonów owiec, przycinanie dziobów, usuwanie zawiązków rogów lub rogów (formularz F-3/BRE-07-IR-01)
7. Wniosek o wydanie zgody na odstępstwa od warunków produkcji ekologicznej w związku z zaistniałymi okolicznościami katastroficznymi (formularz F-10/BRE-07-IR-01)

Wnioski należy składać do WIJHARS właściwego ze względu na adres zamieszkania/siedziby wnioskującego producenta ekologicznego.

Ponadto, Główny Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych jest właściwy do wydawania zezwoleń na tymczasowe stosowanie na swoim terytorium nieekologicznych składników pochodzenia rolnego w produkcji przetworzonej żywności ekologicznej (przez okres maksymalnie sześciu miesięcy). Zezwolenie takie jest wydawane na wniosek podmiotu w przypadku gdy jest to konieczne do zapewnienia dostępu do niektórych składników pochodzenia rolnego oraz w przypadku gdy takie składniki nie są dostępne w wystarczającej ilości w jakości ekologicznej. Zezwolenie takie ma zastosowanie do wszystkich podmiotów w tym państwie członkowskim.

Wykaz wydanych certyfikatów producentów ekologicznych znajduje się w systemie TRACES i jest dostępny na stronie  https://webgate.ec.europa.eu/tracesnt/directory/publication/organic-operator/index.

Zakończenie stosowania załącznika IX do rozp. 889/2018 – dozwolone nieekologiczne składniki pochodzenia rolnego.

Z dniem 31 grudnia 2023 zakończyła się możliwość stosowania przez producentów w produkcji przetworzonej żywności ekologicznej, nieekologicznych składników, które znajdowały się w załączniku IX z rozporządzenia 889/2018.

Jest to ważne dla niektórych przetwórni, które stosowały składniki nieekologiczne m.in. fruktozę, skrobię z ryżu i kukurydzy woskowej, niemodyfikowaną chemicznie (pkt 2.2. zał. IX do 889/2018).

Od dnia 01 stycznia 2024 zastosowanie tych składników w jakości nieekologicznej, będzie wymagało uzyskania zgody GIJHARS (art. 25.1 rozp.848 i art.3.1.3.a tiret 1 Ustawa o rolnictwie ekologicznym i produkcji ekologicznej)

Zgodnie z art. 7 i 13 rozp. 2021/1165 od dnia 01 stycznia 2024 r wykaz dopuszczonych nieekologicznych składników pochodzenia rolnego do stosowania w produkcji przetworzonej żywności ekologicznej, o której mowa w art. 24 ust. 2 lit. b) rozporządzenia (UE) 2018/848 znajduje się w części B załącznika V do rozp. 2021/1165.

Bardzo prosimy o uwzględnienie tej informacji w swoich recepturach.

_____________________________________________________________________________

Informacja dla klientów PCBC S.A. dotycząca zmian związanych z nowymi przepisami dla produkcji ekologicznej

Przydatne informacje dotyczące zmian można znaleźć również na stronie MRiRW – link

Wspólny katalog środków w przypadku stwierdzonych niezgodności – link

Akty prawne – link

Wykaz nawozów i środków poprawiających właściwości gleby zakwalifikowanych do stosowania w rolnictwie ekologicznym – link

Wykaz produktów naturalnych innych niż nawozy i środki poprawiające właściwości gleby, które mogą być stosowane w
rolnictwie ekologicznym – link

Wykaz dostępnego materiału siewnego, nasion i wegetatywnego materiału nasadzeniowego wyprodukowanego metodami ekologicznymi  – link

Wykaz dostawców materiału siewnego – link

Wniosek na materiał siewny nieekologiczny – link

Informujemy, że na stronie internetowej IJHARS w zakładce https://www.gov.pl/web/ijhars/jednostki-certyfikujace  został zamieszczony Wspólny katalog środków, stosowany przez jednostki certyfikujące, w przypadku stwierdzonych niezgodności w rolnictwie ekologicznym. Dokument został opracowany przez Głównego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych.